Το έθιμο της ανοίξεως, το Χελιδόνισμα εις την αρχαιότητα, του Όμηρου Ερμίδη / The custom of spring, Swallowing in antiquity, by Homer Ermidis / L'usanza della primavera, Deglutire nell'antichità, di Omero Ermidis

 

[η φωτογραφία προέρχεται από την ακόλουθη ιστοελίδα : http://aeginalight.gr/article.php?id=70873 ]

Ελληνική μυθολογία, προκατακλυσμιαία ιστορία

Τα Χελιδονίσματα

  Ονομάζονται τα τραγούδια που έλεγαν τα παιδιά για τον γυρισμό των χελιδονιών της ανοίξεως. Αυτά τα τραγούδια τα έλεγαν ή την 1^η Μαρτίου ή την 1^η Μαρτίου με την Ισημερία την Εαρινή.

Μερικοί στίχοι που μας έχουν διασωθεί :

«Ήλθ’, ήλθε χελιδών

καλάς ώρας άγουσα

και καλούς ενιαυτούς,

επί γαστέρα λευκά,

κήπι νώτα μέλαινα».   

  Ένα αρχαίο χελιδόνισμα έχει διασώσει ο συγγραφέας Αθήναιος (2^ος αιώνας μετά Χριστόν), το οποίο φαίνεται ότι είναι παλαιότερο. Το τραγουδούσαν τα παιδιά στη Ρόδο, όπου φαίνεται ότι όχι μόνο μοιάζει πολύ το περιεχόμενο με το νεώτερο, αλλά σε μερικά σημεία είναι θαρρείς κατά λέξη.

Ήλθ’, ήλθε χελιδών,	Ήρθε, ήρθε η χελιδόνα
Καλάς ώρας άγουσα	φέρνοντας καλοκαιριά
και καλούς ενιαυτούς,	και καλή χρονιά,
επί γαστέρα λευκά,	στην κοιλιά της άσπρη
επί νώτα μέλαινα.	και στη ράχη μαύρη.
Παλάθαν συ προκύκλει	Πέταξέ μας μια αρμαθιά
Εκ πίονος οίκου	απ’ το πλούσιο σπίτι σου
οίνου τε δέπαστρον,	και μια κούπα με κρασί
τυρών τε κάνυστρον.	και πανέρι με τυρί.
Και πυρών α χελιδών	Και σταράκι η χελιδόνα
και λεκιθίταν	και τσουρέκι
ουκ απωθείται. Πότερ απίωμες	δεν περιφρονεί. Τι θα γίνει : Φεύγουμε
ή λαβώμεθα ;	ή παίρνουμε ;
ει με τι δώσεις ει δε μη,	Αν μας δώσεις κατιτίς, (καλά)
ουκ εάσομες	Ειδαλλιώς δεν φεύγουμε
ή ταν θύραν φέρομες ή θ’υπέρυθρον,	Ή την πόρτα παίρνουμε ή τ’ ανώφλι της
ή ταν γυναίκα ταν έσω καθημέναν	ή την κυρά που μέσα κάθεται
μικράν μεν εστι, ραδίως  νιν οίσομες.	μικρή ’ναι κι εύκολα την παίρνουμε.
Αν δη φέρης τι, μέγα δη τι φέροις.	Και αν μας δώσεις κατιτίς κοίτα να ’ν’ της προκοπής.
Άνοιγ’ άνοιγε ταν θύραν Χελιδόνι.	Άνοιγ’ άνοιγε την πόρτα στη χελιδόνα.
Ου γαρ γέροντες εσμέν, Αλλά παιδιά.	Γέροντες δεν είμαστε, είμαστε παιδιά           [Α.Τ.-Κ]

[«Λαογραφικό Ημερολόγιο, Οι δώδεκα μήνες και τα έθιμα τους», Αικατερίνη Τσοτάκου-Καρβέλη, Μάρτιος, σελ. 64-65, Εκδόσεις Πατάκη – 1986] 

 

 [απόσπασμα από τα βιβλία «Ηρωολόγιον Αγιολόγιον» 1998 & «Αναμνήσεις από το μέλλον του χθες»2019]

https://laografiaimnhmhtoyxues.blogspot.com/2022/10/ 

- Επιτρέπεται η αναδημοσίευση του περιεχομένου της ιστοσελίδας εφόσον αναφέρεται ευκρινώς η πηγή του και υπάρχει ενεργός σύνδεσμος (link). Νόμος 2121/1993 και κανόνες Διεθνούς Δικαίου που ισχύουν στην Ελλάδα..........................................................................................

ΕΠΙΣΗΜΑΝΣΗ.............................................................................

Ορισμένα αναρτώμενα από το διαδίκτυο κείμενα ή εικόνες (με σχετική σημείωση της πηγής), θεωρούμε ότι είναι δημόσια. Αν υπάρχουν δικαιώματα συγγραφέων, παρακαλούμε ενημερώστε μας για να τα αφαιρέσουμε. Επίσης σημειώνεται ότι οι απόψεις του ιστολόγιου μπορεί να μην συμπίπτουν με τα περιεχόμενα του άρθρου. Για τα άρθρα που δημοσιεύονται εδώ, ουδεμία ευθύνη εκ του νόμου φέρουμε καθώς απηχούν αποκλειστικά τις απόψεις των συντακτών τους και δεν δεσμεύουν καθ’ οιονδήποτε τρόπο το ιστολόγιο.