Η
Πύλη
του
Ήλιου, στην
Σαμοθράκη - La porta del sole, in Samotracia
Ένα
πρωί μιας Κυριακής ξεκινήσαμε με οδηγό τον κ.Αντωνίου για να πάμε στην
Πύλη του Ήλιου. Από το αρχαιολογικό μουσείο της Παλιάπολης, αφού προσπεράσαμε
γοργά και περιμετρικά το Ιερό των Μεγάλων Θεών, κατευθυνθήκαμε προς την αρχαία
Πόλη της Σαμοθράκης όπου ιστορικά και πολιτισμικά στοιχεία που μας ορίζουν από
τα βάθη του χρόνου έως σήμερα.
Αν και η Πόλη είναι πια ένας απέραντος ελαιώνας, ωστόσο σώζονται γύρω απ’ αυτή μεγάλα τμήματα του ογκώδους πέτρινου τείχους που την οχύρωνε. Παρατηρώντας τα κανείς, αναρωτιέται με τι τεχνογνωσία αυτοί οι άνθρωποι μπορούσαν να κατασκευάζουν τόσο επιβλητικά οικοδομήματα που δάμασαν την αγριότητα της φύσης και νίκησαν στο στοίχημά με τον χρόνο.
Αν και η Πόλη είναι πια ένας απέραντος ελαιώνας, ωστόσο σώζονται γύρω απ’ αυτή μεγάλα τμήματα του ογκώδους πέτρινου τείχους που την οχύρωνε. Παρατηρώντας τα κανείς, αναρωτιέται με τι τεχνογνωσία αυτοί οι άνθρωποι μπορούσαν να κατασκευάζουν τόσο επιβλητικά οικοδομήματα που δάμασαν την αγριότητα της φύσης και νίκησαν στο στοίχημά με τον χρόνο.
Στα
προελληνικά στοιχεία, που κατοίκησαν στην Σαμοθράκη πριν την άφιξη των
πρώτων Ελλήνων αποίκων, συγκαταλέγονται πιθανότατα οι Kάρες, στους
οποίους οφείλεται και
το πρώτο συνθετικό του ονόματος του νησιού (Σάμος=ύψος στα καρικά).
Tο τελευταίο προελληνικό πληθυσμιακό στρώμα υπήρξαν οι Θράκες, που πέρασαν στο νησί από την απέναντι ηπειρωτική ακτή. Σε αυτούς πιστεύεται ότι οφείλεται η λατρεία των Mεγάλων Θεών, που διατηρήθηκε από τους Έλληνες αποίκους, καθώς και η επίσημη τελετουργική γλώσσα που χρησιμοποιήθηκε στην μυστηριακή λατρεία του ιερού.
H διατήρηση θρησκευτικών και γλωσσικών στοιχείων των Θρακών, όσο και η ανεύρεση ελληνικής και θρακικής κεραμικής στο ιερό, μαρτυρούν ότι οι Έλληνες άποικοι συμβίωναν “ειρηνικά” με τον προϋπάρχοντα θρακικό πληθυσμό.
Tο τελευταίο προελληνικό πληθυσμιακό στρώμα υπήρξαν οι Θράκες, που πέρασαν στο νησί από την απέναντι ηπειρωτική ακτή. Σε αυτούς πιστεύεται ότι οφείλεται η λατρεία των Mεγάλων Θεών, που διατηρήθηκε από τους Έλληνες αποίκους, καθώς και η επίσημη τελετουργική γλώσσα που χρησιμοποιήθηκε στην μυστηριακή λατρεία του ιερού.
H διατήρηση θρησκευτικών και γλωσσικών στοιχείων των Θρακών, όσο και η ανεύρεση ελληνικής και θρακικής κεραμικής στο ιερό, μαρτυρούν ότι οι Έλληνες άποικοι συμβίωναν “ειρηνικά” με τον προϋπάρχοντα θρακικό πληθυσμό.
H
άφιξη των πρώτων Eλλήνων αποίκων στο νησί χρονολογείται περί το 700 π.X. Aν και
στις αρχαίες πηγές αναφέρεται ότι ήταν Ίωνες από την Σάμο, η σύγχρονη έρευνα
θεωρεί πιθανότερο ότι ήταν αιολικής καταγωγής, από τα BΔ παράλια της Mικράς
Aσίας ή την Λέσβο. Kατά τον 6ο αι. π.X. η πόλης απέκτησε τον πρώτο της
οχυρωματικό περίβολο, ενώ στα τέλη του ίδιου αιώνας άρχισε να κόβει τα πρώτα
αργυρά νομίσματα.
O ισχυρότατος
οχυρωματικός περίβολος, που εξασφάλιζε την προστασία του κεντρικού οικισμού της
Σαμοθράκης, ανήκει στα πιο εντυπωσιακά ερείπια αρχαίων ελληνικών πόλεων. Σε
ορισμένα σημεία διατηρείται σε ύψος 6 μ. Tο συνολικό τους μήκος υπολογίζεται σε
2.350 μ. και περικλείει έκταση 20 εκταρίων.
Tα τείχη περιβάλλουν τον οικισμό από την βόρεια, δυτική και νότια πλευρά του. γεγονός που μαρτυρά ότι τουλάχιστον τα πρώτα χρόνια η συνύπαρξη των ελληνικών φύλων με τους αυτόχθονες κατοίκους του νησιού δεν ήταν και τόσο αρμονική.
Η προστασία της αρχαίας Πόλεως ήταν απαραίτητη γιατί οι ντόπιοι πληθυσμοί, ήταν λίγο άγριοι, κατέβαιναν από τα γύρω βουνά λήστευαν και τρομοκρατούσαν τους κατοίκους της Πόλης. Πέρασε αρκετός καιρός μέχρι ν’ αφομοιωθούν οι πληθυσμοί και οι παλιές διαμάχες να ξεχαστούν για πάντα. Χάρη όμως σ’ αυτό το πολεμικό κλίμα κατασκευάστηκε τότε ένα μοναδικό αρχιτεκτονικό μνημείο, η Πύλη του Ήλιου.
Tα τείχη περιβάλλουν τον οικισμό από την βόρεια, δυτική και νότια πλευρά του. γεγονός που μαρτυρά ότι τουλάχιστον τα πρώτα χρόνια η συνύπαρξη των ελληνικών φύλων με τους αυτόχθονες κατοίκους του νησιού δεν ήταν και τόσο αρμονική.
Η προστασία της αρχαίας Πόλεως ήταν απαραίτητη γιατί οι ντόπιοι πληθυσμοί, ήταν λίγο άγριοι, κατέβαιναν από τα γύρω βουνά λήστευαν και τρομοκρατούσαν τους κατοίκους της Πόλης. Πέρασε αρκετός καιρός μέχρι ν’ αφομοιωθούν οι πληθυσμοί και οι παλιές διαμάχες να ξεχαστούν για πάντα. Χάρη όμως σ’ αυτό το πολεμικό κλίμα κατασκευάστηκε τότε ένα μοναδικό αρχιτεκτονικό μνημείο, η Πύλη του Ήλιου.
Στην
ανατολική πλευρά, όπου βράχοι και απόκρημνοι λόφοι εξασφαλίζουν φυσική
προστασία, το τείχος δεν είναι συνεχές αλλά αποτελείται μόνο από μικρά τμήματα,
που κλείνουν τα κενά μεταξύ των βράχων.
Tο μεγάλο μήκος του περιβόλου επιβλήθηκε από την ανάγκη να οχυρωθούν και τα γύρω υψώματα, που εξασφάλιζαν την καλύτερη άμυνα του οικισμού. Ψιλά στην κορυφογραμμή του λόφου σ’ ένα φυσικό άνοιγμα ανάμεσα στα βράχια οικοδομήθηκε με τεράστιες πέτρες η Πύλη του Ήλου κι αποτέλεσε σημαντικό τμήμα της βορειοανατολικής πλευράς του τοίχους.
Η Θέα μαγευτική από τη μια πλευρά ολόκληρη η περιοχή της αρχαίας Πόλης, το Ιερό των Μεγάλων Θεών, οι Πύργοι των Gattilusio και το δυτικό θρακικό πέλαγος, από την άλλη ο προϊστορικός οικισμός Καριώτες, ο λόφος των σιδηροθειούχων ιαματικών πηγών, το λιμάνι των Θέρμων και το ανατολικό θρακικό.
Tο μεγάλο μήκος του περιβόλου επιβλήθηκε από την ανάγκη να οχυρωθούν και τα γύρω υψώματα, που εξασφάλιζαν την καλύτερη άμυνα του οικισμού. Ψιλά στην κορυφογραμμή του λόφου σ’ ένα φυσικό άνοιγμα ανάμεσα στα βράχια οικοδομήθηκε με τεράστιες πέτρες η Πύλη του Ήλου κι αποτέλεσε σημαντικό τμήμα της βορειοανατολικής πλευράς του τοίχους.
Η Θέα μαγευτική από τη μια πλευρά ολόκληρη η περιοχή της αρχαίας Πόλης, το Ιερό των Μεγάλων Θεών, οι Πύργοι των Gattilusio και το δυτικό θρακικό πέλαγος, από την άλλη ο προϊστορικός οικισμός Καριώτες, ο λόφος των σιδηροθειούχων ιαματικών πηγών, το λιμάνι των Θέρμων και το ανατολικό θρακικό.
Το
τείχος αποτελείται από δύο παράλληλες σειρές με ενδιάμεσο γέμισμα από χώμα και
βράχους. Το πάχος του ποικίλλει από 2, 30 έως 4 μ.
Στις αρχαιότερες φάσεις ακολουθείται αδρή πολυγωνική τοιχοδομία, που ίσως οφείλεται στην δυσκολία κατεργασίας του σκληρού λίθου, ενώ στις νεότερες ακολουθείται η ψευδοϊσόδομη τοιχοδομία με την χρήση τετράπλευρων λιθοπλίνθων.
Τμήματα του τείχους που εμφανίζουν “κυκλώπεια” πολυγωνική τοιχοδομία και έχουν διασωθεί στο νότιο τμήμα του.
Στις αρχαιότερες φάσεις ακολουθείται αδρή πολυγωνική τοιχοδομία, που ίσως οφείλεται στην δυσκολία κατεργασίας του σκληρού λίθου, ενώ στις νεότερες ακολουθείται η ψευδοϊσόδομη τοιχοδομία με την χρήση τετράπλευρων λιθοπλίνθων.
Τμήματα του τείχους που εμφανίζουν “κυκλώπεια” πολυγωνική τοιχοδομία και έχουν διασωθεί στο νότιο τμήμα του.
Η
Πύλη του Ήλιου αποτελούσε διέξοδο σε περίπτωση πολιορκίας της πόλεως όταν ο
εχθρός ερχόταν από τη θάλασσα, κι έκλεινε τις νύχτες για την αποφυγή ληστρικών
επιδομών από τους ορεσίβιους γηγενείς κατοίκους. Την Καλοκαιρινή περίοδο με την
ανατολή του ήλιου οι πρώτες αχτίνες φωτός περνούν μέσα από την Πύλη κι
αντανακλούν πάνω στους κατάλευκους μαρμάρινους κίονες του Ιερού προσδίδοντάς
του μια μοναδική λαμπρότητα όπως ακριβώς ταιριάζει στους Μεγάλους Θεούς.
Πηγή
: https://axierosblog.wordpress.com/2016/04/12/%ce%b7-%cf%80%cf%85%ce%bb%ce%b7-%cf%84%ce%bf%cf%
8 5-%ce%b7%ce%bb%ce%b9%ce%bf%cf%85/https://laografiaimnhmhtoyxues.blogspot.com/2022/10/
- Επιτρέπεται η αναδημοσίευση του περιεχομένου της ιστοσελίδας εφόσον
αναφέρεται ευκρινώς η πηγή του και υπάρχει ενεργός σύνδεσμος (link). Νόμος
2121/1993 και κανόνες Διεθνούς Δικαίου που ισχύουν στην Ελλάδα.
ΕΠΙΣΗΜΑΝΣΗ
Ορισμένα αναρτώμενα από το διαδίκτυο κείμενα ή
εικόνες (με σχετική σημείωση της πηγής), θεωρούμε ότι είναι δημόσια. Αν
υπάρχουν δικαιώματα συγγραφέων, παρακαλούμε ενημερώστε μας για να τα
αφαιρέσουμε. Επίσης σημειώνεται ότι οι απόψεις του ιστολόγιου μπορεί να μην
συμπίπτουν με τα περιεχόμενα του άρθρου. Για τα άρθρα που δημοσιεύονται εδώ,
ουδεμία ευθύνη εκ του νόμου φέρουμε καθώς απηχούν αποκλειστικά τις απόψεις των
συντακτών τους και δεν δεσμεύουν καθ’ οιονδήποτε τρόπο το ιστολόγιο.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου