Οι νεράϊδες εις τον Χριστιανισμό - του Όμηρου Ερμίδη - Fairies in Christianity - by Homer Hermides

Η φωτογραφία προέρχεται από την ακόλουθη ιστοσελίδα: https://gr.pinterest.com/pin/295478425545954052/

Χριστιανική ιστορία

Οι ονομασίες των Νεράϊδων ή Ξωτικών εις την λαό μας σήμερα

Οι Ανεραΐδες (Σίκινος) [654]

  Οι Ανεραΐδες είναι ωραίαις γυναίκες ασπροφόραις, αλλά έχουνε ένα μεγάλο κουσούρι, πώς τό πόδι τους είναι γαϊδουρινό. Αυταίς μπορούν νά βλάψουν

όποιο  θέλουν, ‘ς άλλους όμως κάνουν καλό. Έναν από τόν τόπο μας τόν έμαθαν νά παίζη τή λύρα, καί κανείς δέν μπορούσε νά παίξη σάν κι’ αυτόν. Άν αρρωστήσει κανείς ‘ς τήν εξοχή, όλοι τό ξέρουν πώς από τοίς Ανεραΐδες τό έπαθε.

Οι φτερωταίς Νεράϊδες (Δήμος Φαλάνθου της Μαντινείας) [656]

  Είναι καί Νεράϊδες άσκημαις, μαύραις σάν αράπισσαις, καί έχουνε μεγάλα φτερά σάν αιτού άλλοι λέν (‘ς χωριό Ροϊνό) πώς τά φτερά τους είναι σάν τής πέρδικας. Όχι μόνον όμορφαις δέν είναι σάν τοίς άλλαις Νεράϊδες, αλλά καί  φοβερώτεραις καί κάνουν μεγάλα κακά ‘ς τους ανθρώπους. Όταν σηκώνουνται ανεμοξουριαίς αρπάζουν ότι εύρον μπροστά τους, ξύλα καί λιθάρια, καί σηκώνονται σέ θεώρατα ύψη καί από εκεί τά ρήγνουν μέ μανία, γιά νά χτυπήσουν ανθρώπους καί ζώα. Χορεύουνε μανάχα ‘ς τοίς μεγάλαις καί φοβε-ραίς ανεμοξουριαίς ; όντας σηκώνωνται ‘ς τόν αέρα λατούφια κι’ άλλα ξύλα.   

Οι Αλουστίναις (Σύμη) [657]

Οι Αναράδες λέονται κι’ Αλουστίναις, γιατί βγαίνουν τό καλοκαίρι, καί μάλιστα  τόν Αύγουστο. Είναι γυναίκες νέαις, όμορφαις, αλλαμέναις ή ασπροφόραις, έχουν όμως άτσαις σάν τού γαδάρου. Βγαίνουν τό μεσημέριν ή τά μεσάνυχτα, τοίς νύχτες πού νά μήν έχουν φεγγάρι, και χάννουνται τό πολύ ‘ς τοίς τρείς τού πετεινού. Τρελλαίνονται ‘ς το χορό, και ‘ρπούν τούς άνδρες, νέους ή γέρους, καί τούς βάλλουν ‘ς το χορό. Σά χορεύουν οι Αλουστίναις, τραουδού «Πάμπακος γή μόλιβος» όποιος πή μόλιβος φίννουν τον, όποιος πή πάμπακος παίρουν τον και πάου ‘ς το φτερό.

Όποιος πιάση αλουστίναν, γίνεται ευτυχισμένος.

  Πρέπει νά περιμένη τή στιγμή πού κράσσει ο πετεινός, πού θά χαθούν, νά πιάση από τό χέρι εκείνην πού διάλεξε καί νά τήν κρατή σφιχτά νά μήν τού φύγη.

  Σάν κράξη πεόν ο πετεινός, εκείνη πομένει και κλουθά του και γροικά του έτι τής πή.  Οι παλαιοί ελέα σάν εύρης τό μεσημέριν Αλουστίναις, νά προφτάσης νά πιάσης  καμμιάν απού τά μαλλιά. Άν πιάσης καμμιάν Αλουστίνα, νά τήν βάλης νά λέθη, ποττές δέν σώννεται τό λέσιμον τής Αλουστίνας.        

Οι Νεράϊδες οι βουνίσιαις και οι θαλασσιναίς (Κάλαμαι) [659]

Οι Νεράϊδες δέν είναι τό ίδιο όλαις, μόν’ άλλαις είναι βουνήσιαις κι’ άλλαις θαλασσιναίς. Οι βουνήσιαις εχθρεύονται πολύ τοίς θαλασσιναίς καί κάθε Σαββάτο  βράδυ κατεβαίνουν από τά βουνά, κ’ οι θαλασσιναίς βγαίνουν από τή θάλασσα καί πολεμούν.

  Άν νικήσουν οι βουνήσιαις, χαρά ’ς εκείνον τό βουνήσιο πού θά  απαντήσουν ‘ς τό δρόμο τους, όταν γυρίζουν ‘ς τά βουνά τού κάνουν χίλια καλά άν τύχη όμως μπροστά τους κανείς θαλασσινός, αλίμονό του!

  Τό ίδιο κάνουν κ’ οι θαλασσιναίς, όταν νικήσουν περιποιούνται τούς θαλασσινούς καί κατατρέχουν τούς βουνήσιους.

Η Κάλη τών Οβκών (Κύπρος) [661]

Η Κάλη τών Οβκών είναι δαιμόνισσα πού έχει μεγάλη δύναμην, καί αυτήν ξέρουν καί τήν διατάζουν οι μάγοι. Έχει κ’ ένα γιόν, πού λέγεται τό Κουτσόν τής Καλής, καί αυτό είναι πολύ γρήγορο καί κάνει ότι τόν προστάζη ο αρχηγός τών δαιμόνων.

Νεράϊδες και Νεράϊδοι (Κρήτη) [664]

Σ τή Βιάννο πώχει πολλά νερά καί πολλά δέντρα, κάθε ποτάμι καί κάθε αυλάκι έχει Νεράϊδες. Καί ‘ς τό Λασήθι σέ πολλαίς μεριαίς, μάλιστα ‘ς τή βρύση κοντά ‘ς τού Τζερμιάδου, έχει πολλές Νεράιδες καί πολλούς Νεράϊδους.

Οι Γιαλούδες (Μύκονος)  [668]

Σέ μιά ρεματιά πού λέγεται Ρουσουνάρα, κοντά ‘ς τήν χώρα, πλένουν όλη τήν ημέρα οι Γιαλούδες. Είναι νέες ασπροφόραις, καί πολλαίς γυναίκες τοίς είδαν νά πλένουν καί ν’ απλώνουν τά ρούχα των ‘ς τόν ήλιο νά τά στεγνώσουν. Καί ς’ άλλα μέρη τής Μύκονος, κοντά σέ στέρναις ή σέ ρέματα είδαν πολλαίς τό καλοκαίρι τοίς Γιαλούδες νά πλένουν μά άμα τοίς ιδεί καμμιά, αμέσως αφα-νίζονται.

  Καμμιά φορά τό καλοκαίρι, όταν κάνη πολλή ζέστη καί δέν σειέται φύλλο, σηκώνεται ένας ανεμοστρόφιλας πού συνεπαίρνει φύλλα κι’ αγκάθια κι’ ότι βρή μπροστά του καί η ζέστη γίνεται μεγαλύτερη, πού πολλών φουσκαλιάζουν απ’ αυτή τά χέρια ή ότι άλλο μέρος τού σώματός των είναι γυμνό. Όποιος λοιπόν βγάζει φούσκαις λέει πώς οι Γιαλούδες τόν πιάσανε, καί τού δίνουν αγιασμό καί τού κάνουν ευκέλαιο γιά νά γιατρευτή. ‘Σ εκείνο τόν ανεμοστρόφιλα ή ύστερα από αυτόν είναι πού φαίνονται οι Γιαλούδες.           

Η Πεγαδίσ’ τρα (Οινόη Πόντου) [669]

Σέ κάθε πηγή είναι καί μία Πεγαδίσ’ τρα. Καί όταν καμμιά κόρη ή καμμιά γυναίκα πηγαίνει πολύ πρωΐ, τή χαιρετάει σιγανά. «Καλημέρα κυρά-Πεγαδίσ’ τρα σάν τιλα τρέσ’ εις εσύ, αέκα νά τρέ’ ση καί η τύχε μου καί σάν τιλα είσαι γεμάτο, αέκα νά γεμίζη καί η σακκούλα μου».

Οι κατσικοπάδαραις Νεράιδες (Καρδαμύλη του Οιτύλου) [680]

‘Σ τήν κορυφή τού βουνού χορεύουν πάντα τρείς κοπέλλαις πανώριαις, πού ένα μόνο ψεγάδι έχουνε, πώς τά πόδια τους είναι κατσικήσια. Όποιος άνθρωπος ζυγώση κοντά ‘ς αυταίς θά πάθη. Άν κανείς ανήξερος ή ασυλλόγιστος πατήση ‘ς αυτό τό μέρος, πρώτα τόν αγκαλιάζουν καί τόν φιλούν καί τόν αναγκάζουν κι’ αυτόν νά τοίς φιλήση κ’ ύστερα τόν γκρεμίζουν από ψηλά τούς βράχους καί τόν κατακομματιάζουν.

Η σπηλιά τούν ξουθκών (Πιερία) [684]

Δύο ώραις παρακάτω από τήν κορφή τού Φλάμπουρου είναι κοντά σέ μιά βρύση μιά πού κατεβαίνουν ‘ς αυτή μέ σκαλιά σκαλισμένα ‘ς τό βράχο. Εκεί μέσα μένουν ξανθιαίς. Όποιος πάη κεί, τού παίρνουν τό νού του, καθώς καί όποιος κόψη κάνα δένδρο απ’ τά ρουμάνια πού ναι κοντά. Όταν από τά χωριά τριγύρω βλέπουν μαυρίλα ‘ς τό βουνό καί κακοκαιρία, οι γυναίκες φωνάζουν «μέλι και γάλα ! » γιά νά μήν τοίς πειράξουν οι ξανθιαίς.    

Τό πανηγύρι τών ξωτικώνε (Ζάκυνθος) [696]

‘Σ τήν Εξωχώρα σέ ένα λιόφυτο κοντά, τά μεσάνυχτα τά ξωτικά κάνουνε πανηγύρι. Πάνε εκεί καί Ανεράϊδες καμμιά φορά, γίνονται γιομάτα, ζεύκια, γάμοι καί μπαγόρδαις. Μία νύχτα δύο εφύγανε από τό χωριό. Ο ένας τά είδε καί είπε τού άλλου νά τραυηχτή. «Γιατί ; είπε : - Δέν βλέπεις τά ξωτικά, πού διασκεδάζουνε ;»

  Μία άλλη νύχτα επεράσανε άλλοι δύο, ο ένας ετραυήχτηκε καί ο άλλος όχι καί έτσι επάρθηκε καί έγινε παραζούζουλο.        

Οι Ανεράϊδες ‘ς τά χωράφια (Ερμούπολις= Ίος) [718]

Ένας μιά φορά ‘ς τή Νιό, τόνομά του Γιάννης, πήγαινε τά μεσάνυχτα ‘ς τά χωράφια νά μπλέξη κρομμύδια.

  Εκεί βλέπει πολλαίς Ανεράϊδες και του φωνάζανε :

  «Δέν ειν’ ώρα ακόμα!» ηθέλανε καί καλά νά τόν κάμουν νά καταλάβη  πώς ήτανε πολλή νύχτα.

  Ο Γιάννης από τό φόβο του τά παράτησε, κ’ ήφυγε καί πήγε τήν ημέρα.

[Τα ανωτέρω προέρχονται από τους 2 τόμους (Α,Β) του λαογράφου μας Νικολάου Πολίτου εις το έργο του «Παραδόσεις» εκδόσεις «Εργάνη»- Ε. Π. Ε. Αθήναι 1965]

Οι Νεράϊδες του Ράπη (Λαγκάδια της Γορτυνίας)

 Εις του Ράπη βγαίνουν νεράϊδες και πλένουν και αν δεν έχη ο διαβάτης τσιγάρο ή μαυρομάνικο μαχαίρι, θα τον φάνε ή θα τον ξεράνουνε.

Το Νεραϊδόβουνο (Δημητσάνα Γορτυνίας)

 ‘Σ το Νεραϊδόβουνο ακούγεται πολλαίς φοραίς μια βουή, σαν από νταβούλια κι’ άλλα όργανα που παίζουν μακρινά.

  Είναι οι Νεράϊδες που παίζουν εκεί πάνω τάργανα.

Το Νεραϊδόβουνο (Λάστα Γορτυνίας)

Πολλές Νεράϊδες ήσαντε’ς το Νεραϊδοβούνι του Μεζενίκου, ανατολικά της Λάστας και επειδή το Νεραϊδοβούνι είναι άντικρυ του Αγιολιά της Λάστας, ερχόσανε κ’ εκεί και επειδή είναι καταρράχια (Σαλά ράχη, Τζιοβιλάικο αλώνι, Τομή αλώνι, Λέζι αλώνι, Αλωνάκι) εκαθόσανε και εχορεύανε και έπειτα επη-γαίνανε ‘ς τον Αγιολιά.

  Ύστερα εκατεβαίναν από την Αγιά Παρασκευή, έπαιρναν τοις ράχαις, κ’ έφευγαν.

  Απ’ εκεί εγνωρίστη και η Δημήτρω, η γυναίκα του Νικολού Νικολόπλου, η γριά Νικολού, όπως την έλεγαν τότε, κ’ εγίνηκε νεραιδάρα, κι εγιάτρεψε το Λιάκο Ράλλη.

Το Νεραϊδοβούνι (Καλάβρυτα)

  Οι Νεράϊδες άμα απαντήσουνε τον άνθρωπο, τον αρχίζουνε τους μπάτσιους και τον κάνουνε που δεν ηξέρει που βρίσκεται ολότελα.

  Νεράϊδες πολλαίς είναι ‘ς το Νεραϊδοβούνι, πού’ ναι πάνω ‘ς το Χιαλμό.

Οι κατσικοπόδαραις Νεράϊδες (Καρδαμύλη Οιτύλου)

  ‘Σ την κορυφή του βουνού χορεύουν πάντα τρεις κοπέλλαις πανώριαις, που ένα μόνο ψεγάδι έχουνε, πως τα πόδια τους είναι κατσικήσια.

  Όποιος άνθρωπος ζυγώση κοντά ΄ς αυταίς θα πάθη.

  Αν κανείς ανήξερος ή ασυλλόγιστος πατήση ‘ς αυτό το μέρος, πρώτα τον αγκαλιάζουν και τον φιλούν και τον αναγκάζουν κι’ αυτόν να τοις φιλήση, κ’ ύστερα τον γκρεμίζουν από ψηλά τους βράχους και τον κατακοματιάζουν.

Ο Αράπης κ’ οι Νεράϊδες (Λαγκάδια Γορτυνίας)

  Εις την θέση Κομμένο λιθάρι βγαίνει ένας αράπης. Αυτός τραυάει το μακρύ του τσιμπούκι και βαράει τον ταμπουρά και χορεύουν οι Νεράϊδες.

Οι Νεράϊδες στ’ Αλώνια (Βρέσθενα Λακεδαίμονος)

  ‘Σ του Αη Γιώργη ‘ς τα αλώνια το καλοκαίρι, που αλωνίζουν τα γεννήματα, έρχονται οι Νεράϊδες με διάφορα όργανα και χορεύουν.

  Πολλοί ακούν τα όργανα, μα δεν βλέπουν τίποτες.

Οι Νεράϊδες στ’ Αλώνια (Αχαΐα)

  Οι Νεράϊδες ‘ς το θέρο πηγαίνουν ‘ς τα αλώνια και παίρνουντο σιτάρι.

  Γι’ αυτό όταν αλωνιστεί καλά το σιτάρι και το βγάλουν τα ζώα το βράδυ, αμέσως άμα λύσουν τα ζώα δένουν ‘ς το στυγερό σταυρόχορτο και με το δικριάνι κάνουν σταυρούς εις το λειώμα και το μαζεύουν ευτύς σωρό. Όντας θα το λιχνίσουν και αρχίση να πέφτη το σιτάρι καθαρό, κάνουν αμέσως απάνου σταυρό, γιατί το παίρνουν οι Νεράϊδες. Το αραποσίτι δεν το παίρνουν και για τούτο δεν κάνουν τίποτε από αυτά.

Τα Μαγγάνια των Ανεράϊδων (Φελλόη Καλαβρύτων)

  Από πάνω από τη Βεργοβίτσα είναι ένας βράχος, η Ευρεστίνα, κ’ έχει μι σπηλιά κοντά ‘ς τη κορφή, σε μέρος που δεν μπορεί να πατήση άνθρωπος και όπου φαίνεται κάθε βράδυ φως.

  ‘Σ αυτή τη σπηλιά έχουνε οι Ανεράϊδες τα μαγγάνια τους που βγάζουν το μετάξι.

  Για να κάμουν το μετάξι τους κλέβουν κουκκούλια από τα σπίτια.

  Και όταν ανεβαίνουν ‘ς τον ορδινό για να πάρουν το κουκκούλι πατούν μερικά νυννιά, και εκείνα ούτε σπάζουν ούτε σαπίζουν, όπως όταν ψοφήσουν μόνα τους, αλλά παστώνονται και ξεραίνονται. Και αυτά τα νυννιά τα φυλάνε οι γυναίκες, και την άλλη χρονιά, που θα θρέψουνε πάλι, τα δένουνε απάνου ‘ς τον ορδινό, και έτσι δε ματαανεβαίνουν οι Ανεράϊδες να κλέψουνε κουκκούλι.

  Ακόμη όντας θέλη καμμιά να θρέψη, την πρωτομαρτιά σύθαμπα παίρνει ένα αυγό και πηγαίνει ‘ς την ακροθαλασσιά χωρίς να μιλήση και τσακίζει το αυγό, και με το τσώφλοιο παίρνει θάλασσα από σαράντα κύματα και γιομίζει ένα μποτιλάκι και ύστερα, αμίλητη πάλι πηγαίνει ‘ς το σπίτι και ρεντίζει τα φύλλα που θα πρωτορήξη, ‘ς τα νυννιά, και βάζει την μποτιλίτσα ‘ς το ορδινό, για να μην τ’ αβασκάνουν οι Ανεράϊδες.

  Όντας πάλι θ’ ανεβή ‘ς το κλαρί, φτειάνουνε μια γυναίκα ψεύτικη με φουστάνια, και την στένουνε ‘ς το μέρος που είναι οι παντούραις, και μια γριά κάθεται και παραφυλάει και άμα ακούσει σαματά ‘ς το ορδινό, λέει:

«Ξεφορτωθήτε, Κυράδες μου, εδώ, και φορτωθήτε αλλού».

  Τούτο το λέει τρεις φοραίς, και την αυγή βρίσκει τοις παντούραις γιομάταις κουκκούλι γιατί οι Νεράϊδες, άμα ακούσουν τα λόγια της γριάς, αφίνουνε όσο κουκκούλι έκλεψαν από άλλα σπίτια και φεύγουν.

Η Νεράϊδα του Γέρο Κατσιαβού (Αλωνίσταινα Μαντινείας)

  Ο γέρο Κατσιαβός από το Μπεντένι, όντας ήτανε νιός εκαθότανε νι άβολά σε νιά ακροποταμιά, κ’ επήγε νιά νεράϊδα ντυμένη σα βλάχα με ολόχρυσα μαλλιά και ωραία πλιά που δεν είχε την όμοιά της, και τον αγκάλιασε, και από τότενες τον έπαιρνε ουλοένα από-κοντα.

  Μα εκείνος δεν την ήθελε κι ούλο της εξέφευγε.

  Νιά βολά τον βρίσκει το μεσημέρι και του λέει :

  «Να χωρίσης την γυναίκα σου και να στεφανωθής εμένανε.

   Έννοια σου, λέει ο Κατσιαβός, ετούτο μας έλειπε»  

  Τη νύχτα που επήγε να κοιμηθή με τη γυναίκα του, να σου κ’ έρχεται η Νεράϊδα, ομορφότερη από ούλαις τοις φοραίς, και γδένεται και πέφτει στη μέση, κοντά στον Κατσιαβό γυρωμένη.

  Κάπως κάνει να την διώξει και να την αποπάρη με τοις βρισιαίς, σηκώνεται, μάτια μου, και τον βουτάει ‘ς το λαιμό να τον πνίξη.

  Της αρπάζει το χέρι ο Κατσιαβός, και την σπρώγνει ύστερα αρπάζει το καρυοφύλλι και πάει να της ρήξη μα κείνη εχάθηκε.

Οι Νεράϊδοι (Αλωνίσταινα Μαντινείας)

  ‘Σ τού Κομίνη, ‘ς τοίς Χωταίς και ‘ς το Μισοβούνι βγαίνουνε Νεράϊδες.

  Όντας περάση άνθρωπος τον καλοπιάνουνε να πάη κοντά τους, κι άμα πάη του λένε πειστικά λόγια ίσια με που τον φέρνουνε στα νερά τους, και τον πείθουνε να κοιμηθούνε αντάμα.

  Οι Νεράϊδες εκείναις είναι όμορφαις, που άμα τοις ιδή κανείς ζουρλαίνεται από την αγάπη, και σαν του ειπούνε τρία λόγια πηγαίνει κοντά τους ‘ς τοις σπηλιαίς.

  Δεν παιρνάει πολύς καιρός και γεννάνε οι Νεράϊδες, κι αφίνουνε τα παιδιά τους απάνου σε κάνα κλαρί, ντυμένα με όμορφα μεταξωτά μαντήλια, ή κοντά σε νερό, κι’ έρχεται ο πατέρας και το παίρνει.

  Καμπόσαις τα κρατάνε και τα μαθαίνουνε άλλες γλώσσαις.

 Τα σερνικά απ’ αυτά λέγονται Νέραϊδοι. 

Ο Αγαπητικός της Νεράϊδας (Δήμος Κλεωνών, Κορινθίας)

  Μερικοί έχουν αγαπητικαίς, Νεράϊδες, και φεύγουν τη νύχτα από τοις γυναίκαις των και πάνε ‘ς αυταίς.

  Λένε μάλιστα για έναν από τον τόπο μας, δεν πάνε πολλά χρόνια, που είχε μια Νεράϊδα, και μια φορά που έπαιζε αυτή πολύ μαζί του και εκουράστη, έμεινε ως την αυγή, και έτσι την είδαν [Πελοποννησιακή Πρωτοχρονιά 1961, «Παραδόσεις του Μοριά», Νικολάου Πολίτου]

Η Συντρόφισσα των Νεράϊδων (Μαλιτζίνα Λακεδαίμονος)

  Μιά ‘ς το χωριό μας, που είχε παιδιά ηλικιωμένα, έφευγε κατά καιρούς από το σπίτι της, κ’ εφώναξε.

  «Καρτεράτε  με και σας έφτασα !».  Πότε την κρατούσαν με την βία ‘ς το σπίτι τα παιδιά της και δεν την άφιναν, πότε τους ξέφευγε και την εύρισκαν ύστερα όξω μακριά, και την γύριζαν ‘ς το σπίτι. Σαν περνούσε λιγάκι ώρα, ερχόνταν ‘ς τα συγκαλά της και την ερωτούσαν τι της συνέβη έλεγε πως παρουσιαζόταν κάτι γυναίκες και άν δεν κινηθή μαζί τους την τρώνε.   

  Τέλος θα δούμε ότι χωριά – οικισμοί ή τοποθεσίες που λόγω λαϊκών παραδόσεων με νεράϊδες, όπου τα όνομά τους δηλώνουν την ύπαρξη νεράϊδων. [Πελοποννησιακή Πρωτοχρονιά 1964, «Παραδόσεις του Μοριά», Νικολάου Πολίτου, προ-922 &]

Οι Φτερωταίς Νεράϊδες (δήμος Φαλάνθου της Μαντινείας)

  Εκεί και Νεράϊδες άσκημαις, μαύραις σαν αράπισσαις, και έχουνε μεγάλα φτερά σάν αιτού άλλ’ λέν (‘ς το χωριό Ροϊνό)

Απόσπασμα από το βιβλίο «Αναμνήσεις  από το μέλλον του χθες» & «Ηρωολόγιον Αγιολόγιον».2019

https://laografiaimnhmhtoyxues.blogspot.com/2022/10/ 

- Επιτρέπεται η αναδημοσίευση του περιεχομένου της ιστοσελίδας εφόσον αναφέρεται ευκρινώς η πηγή του και υπάρχει ενεργός σύνδεσμος (link). Νόμος 2121/1993 και κανόνες Διεθνούς Δικαίου που ισχύουν στην Ελλάδα.

ΕΠΙΣΗΜΑΝΣΗ

Ορισμένα αναρτώμενα από το διαδίκτυο κείμενα ή εικόνες (με σχετική σημείωση της πηγής), θεωρούμε ότι είναι δημόσια. Αν υπάρχουν δικαιώματα συγγραφέων, παρακαλούμε ενημερώστε μας για να τα αφαιρέσουμε. Επίσης σημειώνεται ότι οι απόψεις του ιστολόγιου μπορεί να μην συμπίπτουν με τα περιεχόμενα του άρθρου. Για τα άρθρα που δημοσιεύονται εδώ, ουδεμία ευθύνη εκ του νόμου φέρουμε καθώς απηχούν αποκλειστικά τις απόψεις των συντακτών τους και δεν δεσμεύουν καθ’ οιονδήποτε τρόπο το ιστολόγιο.